روش های مختلفی برای عصاره گیری از گیاهان استفاده می‌شود و بسته به موقعیت یا نمونه موجود، محققان ممکن است علاقه داشته باشند از روش معینی برای انجام این کار بهره ببرند. در این مطلب به سراغ دو مورد از این روش ها رفته ایم، یعنی روش سوکسله و روش کلونجر و تلاش کرده ایم تفاوت های میان آنها و اینکه هر کدام برای چه موقعیت یا نمونه ای مناسب هستند، برایتان شفاف سازی کنیم. با ما همراه باشید تا در این خصوص بیشتر بدانید.
مطالبی که در این مقاله از بخشی می‌خوانید:
کلونجر چیست؟
فرآیندی که به نام کلونجر در میان فعالان آزمایشگاهی شناخته می‌شود، یک متد کلاسیک است که از یک نمونه حل شده در آب استفاده می‌کند و اغلب آن را به عنوان یکی از روش های تقطیر آبی می‌شناسند. کاربرد اصلی آن برای بدست آوردن اسانس روغنی و عصاره از انواع گیاهان مختلف است، چون به کمک این متد به راحتی می‌توان محتویات چرب نمونه گیاهی را استخراج کرد.
در این روش نمونه هیدراته گرم می‌شود تا اجزای ناپایدار آن تبخیر شوند. در اثر این فرآیند دو لایه تشکیل می‌گردد: لایه آبی و لایه روغنی. از آنجایی که این دو لایه با هم ترکیب نمی‌شوند، هرچه فرآیند بیشتر ادامه پیدا کند اسانس خالص تری بدست می‌آید، گرچه حداکثر زمان خاصی هم برای این روش در نظر گرفته شده است.
روش کلونجر در مقایسه با دیگر روش های موجود برای عصاره گیری، به دلیل عدم نیاز به حلال های ارگانیک گزینه به صرفه ای از نظر اقتصادی به حساب می‌آید و معمولاً عصاره های بسیار خالصی هم بدست می‌آورد. به طور کلی فرآیند تقطیر آبی شامل سه فرآیند فیزیوشیمیایی است که به ترتیب هیدرو دیفیوژن، هیدرولیز و تجزیه حرارتی نام دارند.
در ادامه با جزئیات بیشتری به روش کار با ادوات این سیستم می‌پردازیم.
روش کار با دستگاه کلونجر
برای عصاره گیری به روش کلونجر لازم است نمونه را خشک و آن را به خوبی خرد و آسیاب کنید. سپس پودر آسیاب شده را در بالن ریخته و به میزان دو سوم از حجم بالن را با آب مقطر پر نمایید. حتما توجه داشته باشید که برای این کار از آب مقطر استفاده نمایید چرا که املاح نداشته و بر اثر حرارت تغییری در اسانس بدست آمده ایجاد نخواهد کرد.
اکنون باید کلونجر را به بالن متصل کرده و آن را با گیره و پایه در جای خود محکم نمایید. بهتر است برای جلوگیری از به هدر رفتن حرارت، کندانسور یا مبدر را با یک فویل عایق بندی نمایید. سپس ورودی آب را به لوله پایینی مبرد و خروجی آب را به لوله بالایی متصل نمایید. لوله ای کوتاه نیز بعد از مبرد قرار دارد که به جهت جلوگیری از افزایش فشار تعبیه شده است.
برای شروع اسانس گیری منبع حرارت را روشن کنید. از آنجایی که اسانس، چگالی کمتری از آب دارد بر روی آب قرار می‌گیرد و بنابراین به راحتی قابل جداسازی خواهد بود. به طور میانگین مدت زمان اسانس گیری 4 ساعت می‌باشد و بیشترین میزان اسانس را می‌توانید در اولین ساعت جمع آوری نمایید.
حالا بد نیست نیم نگاهی هم به روش استخراج با روش رقیب بیاندازیم.
استخراج با سوکسله
در این روش نمونه ها در کاغذ صافی بسته بندی می‌شوند و سپس داخل کاپ های مخصوصی گذاشته می‌شوند. این کاپ ها که تا حدود 80 میلی لیتر گنجایش دارند، با حلال مورد نظر پر می‌شوند که در اکثر مواقع از اتانول یا آب مقطر برای این منظور استفاده می‌شود.
سپس کاپ روی هات پلیت قرار داده شده و فرآیند آغاز می‌شود. ادامه کار از بسیاری جهات کاملاً مشابه روش کلونجر است و همچنان با اصل یکسانی روبرو هستیم که شامل تقطیر حلال استفاده شده در آزمایش به کمک یک کندانسور و خالص سازی مواد موجود در نمونه می‌شود.
اگر می‌خواهید در این مورد اطلاعات دقیق تری دریافت کنید هم مشکلی نیست. توضیحات دقیق در این خصوص را می‌توانید در مطلبی که به طور ویژه به دستگاه سوکسله اختصاص داده ایم مطالعه کنید. اما حالا زمان آن رسیده که به مقایسه میان این دو بپردازیم.
تفاوت سوکسله و کلونجر
تفاوت های میان این دو روش را می‌توان از دو نظر بررسی کرد: تفاوت ها در نحوه انجام فرآیند و تفاوت ها در نتایج بدست آمده. در این بین از توضیحاتی که مطرح کردیم، شکی نیست که تفاوت های نیمه اول میان آنها بسیار اندک است. هر دو سیستم از حرارت و نمونه پودر شده بهره می‌برند و هر دو هم مجموعه ادوات خاص خود را نیاز دارند. با این حال، دو نکته در روش انجام خود را نشان می‌دهد:
- روش سوکسله نمونه های خود را در کاغذ صافی بسته بندی می‌کند در حالی که نمونه های روش کلونجر مستقیماً در آب حل می‌شوند. همچنین، حلال در کلونجر باید آب مقطر باشد در حالی که رقیب آن می‌تواند هم اتانول، هم آب و هم دیگر مایعات الکلی را به کار بگیرد
- از نظر نتیجه، اغلب روش کلونجر عصاره خالص تری را با هزینه کمتر ارائه می‌دهد، اما محصول بدست آمده از آن را نمی‌توان به خوبی برای محاسبات و نتیجه گیری های آزمایشگاهی به کار برد. روش جداسازی فرآیند سوکسله معمولاً برای حجم بالای نمونه ها سریعتر عمل می کند و خروجی آن نیز تحلیل آسان تری دارد. لذا این روش در میان بسیاری از محققان و فعالان آزمایشگاهی طرفداران فراوانی پیدا کرده و ادوات لازم برای آن نیز در ایران تحت نام برندهای گوناگون عرضه می‌شوند.
خرید و قیمت دستگاه عصاره گیر سوکسله
مجموعه تجهیزات آزمایشگاهی بخشی با سال ها تجربه کار در زمینه تولید لوازم آزمایشگاهی، یکی از برترین تولیدکنندگان تجهیزات فرآیند استخراج سوکسله است و می‌تواند ادوات مورد نیاز برای عصاره گیری با این روش را با بالاترین کیفیت و نازل ترین قیمت ممکن در اختیار شما عزیزان قرار دهد.
کارشناسان ما تمام مدت در خدمت شما هستند و در اسرع وقت پس از دریافت تقاضای شما برای پاسخگویی به آن اقدام می‌کنند. لذا در صورتی که به تجهیزاتی مانند این دستگاه نیاز دارید، تنها لازم است با ما تماس بگیرید تا به خدمات مرتبط با آن دسترسی پیدا کنید.
